Τι μπορεί να χωρέσει σε έναν χώρο 3×1,5 στην H0; Πολλοί θεωρούν ότι αυτές οι διαστάσεις είναι μικρές για μια ρεαλιστική μακέτα, δίνουν λίγες δυνατότητες παιχνιδιού και περιορισμένη σιδηροδρομικές διαδρομές. Με λίγη φαντασία (και παραπάνω εργασία) αυτό αλλάζει και το βασικό οβάλ μετατρέπεται σε μια πολυεπίπεδη διαδρομή με δύο σταθμούς σε σημαντική απόσταση μεταξύ τους, καθώς και έναν υπόγειο χώρο στάθμευσης και αποθήκευσης συρμών.
Για τη δυνατότητα μεταφοράς της, η μακέτα χωρίζεται σε δύο μέρη 1,5χ1,5. Για να γίνει όμως αυτό έπρεπε να αποφευχθούν κατά το σχεδιασμό η τοποθέτηση διακλαδώσεων, καμπύλων γραμμών και πολύπλοκων κόμβων επί της τομής ένωσης των δύο τμημάτων. Οι γραμμές που περνούν από το ένα μόντουλ στο άλλο κόπηκαν μετά την τοποθέτησή τους. Οσες γραμμές περνούν λοξά την τομή κόπηκαν επίσης μετά την τοποθέτηση, κάθετα προς την ευθεία της γραμμής. Το ψηφιακό ρεύμα της γραμμής περνάει μέσω ανεξάρτητης καλωδιώσεως. Τα παραπάνω φαίνονται ξεκάθαρα και γίνονται καλύτερα κατανοητά στο παρακάτω σχήμα.
Οι γραμμές που διατέθηκαν για την κατασκευή ήταν της σειράς geoline της Roco. Οι γραμμές είναι ικανοποιητικές όσον αφορά της αποτύπωση λεπτομερειών την ποιότητα των μετάλλων, τη γεωμετρία και την απροβλημάτιστη λειτουργία των διακλαδώσεων. Παραμένουν όμως αρκετά εύθραυστες, οπότε είναι σημαντικό οι γραμμές να στερεωθούν σωστά και το πιο σημαντικό, χωρίς στρεβλώσεις.
Το σιδηροδρομικό σενάριο
Το σχέδιο είναι μία συνεχής κυκλική διαδρομή που ξεκινάει από τον υπόγειο χώρο, ανηφορίζοντας στον κεντρικό σταθμό και συνεχίζει ανηφορίζοντας δύο επίπεδα μέχρι να φτάσει στο σημείο επιστροφής και τον άνω ορεινό σταθμό της μακέτας. Ακολουθώντας αντίθετα την ίδια διαδρομή κατηφορίζει ξανά προς τον υπόγειο χώρο ως γραμμή καθόδου. Οι δύο τροχιές δεν συνδέονται πουθενά μεταξύ τους κάτι που αφαιρεί την ανάγκη χρήσης reversing loop module και απλοποιεί σημαντικά τους κόμβους και τους σταθμούς, κάτι που ήταν ζητούμενο στην συγκεκριμένη κατασκευή. Παρακάτω είναι η σχηματική αναπαράσταση της σιδηροδρομικής διαδρομής.
Οι υπόγειες τροχιές στάθμευσης
O υπόγειος χώρος βρίσκεται 15 εκατοστά χαμηλότερα από το ισόγειο, αυτό είναι κατά τη γνώμη μας το ελάχιστο ύψος ενός επιπέδου ώστε να επιτρέπεται η επιθεώρηση και επίλυση μικροπροβλημάτων. Η γραμμή καθόδου χωρίζεται σε τρεις τροχιές. Οι δύο εσωτερικές Τ1 και Τ2 χρησιμοποιούνται για στάθμευση συρμών και η εξωτερική για υπέρβαση και δυνατότητα συνεχούς διαδρομής. Οι Τ1 και Τ2 μπορούν να ενταχθούν αργότερα σε κάποιον αυτοματισμό, παραδείγματος χάριν ένας συρμός που εισέρχεται στην Τ1 να ελευθερώνει τον συρμό που περιμένει στην Τ2 και το ανάποδο. Την απελευθέρωση των συρμών αναλαμβάνουν δύο σήματα ή ρελέ που ελέγχουν την κάθε τροχιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μονοδρόμηση καταργεί την ανάγκη τηλεχειριζόμενων διακλαδώσεων στην συμβολή των τροχιών.
Από την γραμμή υπέρβασης βγαίνει μια ακόμα γραμμή που διακλαδίζεται σε τρεις τροχιές για χώρους στάθμευσης βαγονιών ή push-pull συρμών δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα μερικών ελιγμών. Οι τροχιές αυτές στο μέλλον θα συνδέουν τη μακέτα με την πρώτη προέκτασή της, που θα φέρει το μηχανοστάσιο.
Τα εμφανή μέρη της μακέτας
Ισόγειο, ο Κεντρικός Σταθμός.
Η είσοδος στον κεντρικό σταθμό από τον υπόγειο χώρο γίνεται από τα ‘ανατολικά’ της μακέτας. Η γραμμή ανόδου χωρίζεται σε δύο τροχιές με ικανοποιητικό μήκος συρμού 2 μέτρων, ή αλλιώς μηχανή και 5χ επιβατικά πλήρους μεγέθους βαγόνια. Οι τροχιές καθόδου είναι επίσης δύο επιτρέποντας την υπέρβαση ενός συρμού σε έναν σταθμευμένο.
Το κτίριο που έχει επιλεγεί είναι αυτό του Baden-Baden της Vollmer, ένα εμβληματικό κτίριο πολύ αγαπητό στην Ελληνική αγορά αφού θυμίζει αρκετά ένα μοναδικό κτίριο, τον ‘ναό’ των ΣΠΑΠ στην Αθήνα. (Σ.Σ. Το υπέροχο αυτό κτίριο των ΣΠΑΠ έχει αφεθεί στην τύχη του και καταρρέει, όπως και όλα τα κτίσματα, οι εγκαταστάσεις και ολόκληρο το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, που συνεχίζει να καταστρέφεται στο όνομα της ‘προόδου’ και του Ελληνικού ‘εκσυγχρονισμού’…) Ο σταθμός έχει 4 τροχιές και μια κεντρική αποβάθρα που εξυπηρετεί τις τροχιές 2 και 3. Στα ανατολικά του κτιρίου του Σταθμού βρίσκεται άλλη μια τροχιά η 1α, η οποία θα χρησιμοποιείται για την στάθμευση ενός railbus με προκαθορισμένο δρομολόγιο μεταξύ των δύο σταθμών, του Κεντρικού και του ορεινού.
Στα δυτικά του Κεντρικού Σταθμού και αφού οι γραμμές περάσουν την πέτρινη γέφυρα του ποταμού, εισέρχονται σε μια σήραγγα για να ξαναεμφανιστούν 15 εκατοστά ψηλότερα στη μεγάλη αψιδωτή γέφυρα στο κέντρο της μακέτας. Η ανοδική πορεία συνεχίζεται χρησιμοποιώντας τα οχυρώματα της καστροπολιτείας, αγκαλιάζοντάς την με ανοιχτή καμπύλη (R3-R4) στα ανατολικά.
Στην βόρεια πλευρά και στο ανώτερο επίπεδο πια, στο +30, οι γραμμές απομακρύνονται η μία από την άλλη. Η ανόδου εισέρχεται σε σήραγγα για να καμπυλώσει στην δυτική πλευρά της μακέτας και αφού σχηματίσει τον ορεινό σταθμό ακολουθεί την καθοδική πορεία μέσω της γραμμής καθόδου.
Ο ορεινός σταθμός.
Ο ορεινός σταθμός έχει δύο μονόδρομες τροχιές, προς την γραμμή καθόδου. Διαθέτει όμως και αυτός μια πρόσθετη τερματική τροχιά, την 1α, στην οποία θα καταλήγει το railbus προερχόμενο από τον Κεντρικό σταθμό.
Ο ορεινός σταθμός διαθέτει και ένα μικρό, μονής γραμμής μηχανοστάσιο, για την αποθήκευση του railbus στο τέλος της δρομολογιακής του ημέρας.
Τέλος, από το κυκλική διαδρομή στη δυτική πλευρά της μακέτας με δύο διακλαδώσεις βγάλαμε δύο γραμμές για την δεύτερη μελλοντική επέκταση της μακέτας.
Το σκηνικό ανάγλυφο.
Ο στόχος της κατασκευής ήταν να συμπεριλάβουμε το δυνατόν μεγαλύτερη διαδρομή στο συγκεκριμένο χώρο, όμως πάντα ζητούμενο στις μακέτες που φτιάχνουμε είναι να υπάρχει ένας ικανοποιητικός βαθμός ρεαλισμού. Ετσι κρύψαμε την πρώτη ράμπα ανόδου από το 0 στο +15 κάτω από το επίπεδο του ορεινού σταθμού, το οποίο όμως δημιούργησε την ανάγκη ενός μεγάλου κάθετου βράχου. Στην πραγματικότητα στην φύση υπάρχουν τέτοιοι βράχοι και τοπία που έχουν δημιουργηθεί με την πάροδο του χρόνου, συνήθως λόγω ενός ποταμού που έχει αφαιρέσει σιγά σιγά την πιο μαλακή γη αφήνοντας παράλληλα ανέπαφο τον γρανιτένιο βράχο. Καθίσταται λοιπόν απαραίτητο στους πρόποδες ενός τέτοιου βράχου να υπάρχει ένα ορμητικό ποτάμι. Αυτό διασχίζει κατά μήκος όλη την μακέτα και με ένα μαίανδρο μπαίνει μέσα στο σκηνικό της πόλης, περνάει κάτω από την παλαιά οχύρωσή της και εκβάλει στα ανατολικά του Κεντρικού Σταθμού.
Η καστρόπολη είναι μάλλον μικρή όμως θα συνεχίζεται στην ανατολική επέκταση της μακέτας, εκτός των ‘τειχών’. Αποτελείται από λίγα κτίσματα αλλά σίγουρα εμβληματικά. Το μεγάλο γωνιακό κτίσμα της Kibri έχει περίοπτη θέση και είναι τα παλαιά ανάκτορα (νυν Δημαρχείο/Μουσείο..) ενώ τα υπόλοιπα είναι ένας συνδυασμός από κτίσματα των Faller και Vollmer. Η πόλη έχει αμφιθεατρική διάταξη και ακολουθεί τον ελικοειδή δρόμο που ανηφορίζει μέσω σήραγγας απότομα προς την άνω πόλη. Σε αυτόν τοποθετήσαμε και μια κυκλική διαδρομή Faller Car System, που από την Ανω πόλη, κατεβαίνει τον ελικοειδή δρόμο, περνά με γέφυρα το ποτάμι για να καταλήξει στον Κεντρικό Σταθμό.
Η χλωρίδα της μακέτας.
Παρότι ο μοντελιστής είναι ελεύθερος να κάνει ό,τι (μα ό,τι) ακριβώς τον ευχαριστεί, ένα από τα πιο βασικά θέματα ρεαλισμού που αντιμετωπίζουν μερικές κατασκευές, είναι η επιλογή των χρωμάτων της χλωρίδας που καθορίζεται και από την εποχή που έχουμε επιλέξει να αναπαραστήσουμε. Δεν πρέπει να αναμιγνύουμε όλα τα χρώματα επειδή απλά μας αρέσουν. Για παράδειγμα δεν θα επιτρεπόταν ο Κεντρικός Σταθμός να βρίσκεται στην καλοκαιρινή εποχή με ανοιχτόχρωμο χορτάρι και ο ορεινός να βρίσκεται στο χειμώνα με χιονισμένο τοπίο. Πρέπει να υπάρχει μια σχετική ομοιομορφία όπως ακριβώς και στη φύση. Αν θέλουμε να έχουμε ρεαλισμό, καλό θα είναι να κοιτάξουμε γύρω μας τα χρώματα και τα στοιχεία που μας δίνει η ίδια η φύση. Εδώ προτιμήσαμε την άνοιξη, οπότε δεν υπάρχουν ιδιαίτερα πολλοί περιορισμοί στα χρώματα και στα είδη των φυτών που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
Ετσι, γύρω από το ποτάμι πρέπει να σχηματισθεί ένα πολύ όμορφο ‘υγρό’ σκηνικό με ψηλά δέντρα και πλούσια βλάστηση. Πλατάνια και μεγάλα πλατύφυλλα δέντρα πρέπει να ολοκληρώνουν το σκηνικό γύρω από τον Κεντρικό Σταθμό και κατά μήκος του ποταμού. Στην άνω ορεινή πόλη κυρίαρχα θα είναι τα κωνοφόρα ενώ όσο κατεβαίνουμε υψόμετρο πρέπει να γίνεται μια ανάμειξη αυτών με πιο πεδινά αλλά μεγάλα εντυπωσιακά δέντρα. Μέσα στην πόλη καλό είναι επίσης να φυτευθούν ένα δυο μεγάλα δέντρα. Δένουν τα χρώματα, δίνουν μια ηρεμία στα πολλά σχήματα, προσθέτουν βάθος και καλύπτουν και μερικές ατέλειες αν υπάρχουν..!
Η μακέτα είναι υπό κατασκευήν, η Σειρά θα εμπλουτίζεται με άρθρα καθώς θα ολοκληρώνονται οι διάφορες φάσεις της εξέλιξής της.
